LIPSK

Lipsk to niewielkie miasteczko w województwie podlaskim, w pd.-wsch. części powiatu augustowskiego. Miejscowość, będąca siedzibą gminy, położona jest na południowych obrzeżach Puszczy Augustowskiej, 14 km od granicy z Białorusią. Warto zapoznać się bliżej z tym uroczym miasteczkiem położonym nad rzeką Biebrzą w górnym jej biegu, na wzniesieniu, wśród okolicznych bagien. Nazwa pochodzi od ostępu „Lipsko” w Puszczy Perstuńskiej. Za datę powstania miasta uznaje się 8 grudnia 1580 r. Tego dnia Stefan Batory nadał Lipskowi przywilej lokacyjny na prawie magdeburskim przyznający mu prawa miasta królewskiego oraz herb – łódź z żaglem. Tarcza herbowa jest barwy błękitnej. Widnieje na niej czarna łódź z białym żaglem. Rzeka Biebrza miała być jednym ze szlaków komunikacyjnych, a Lipsk miał być portem na tej rzece. 

Lipsk i okolice: kościół parafialny w Lipsku, tablica upamiętniająca nadanie praw miejskich

 

Na rozległym rynku połączonym z prostolinijną siecią ulic znajduje się pomnik „Zginęli za Polskę” wg projektu S. Wakulińskiego, odsłonięty 12 października 1972 r. Pomnik ten społeczność Lipska ufundowała w hołdzie pięćdziesięciu mieszkańcom rozstrzelanym przez hitlerowców w Naumowiczach koło Grodna. Pomnik został usytuowany w ten sposób, że jest widoczny z perspektywy nieomal wszystkich ulic. 

Kościół neogotycki z 1906 r., projektowany przez architekta Piotrowskiego, w którego prawej nawie znajduje się XVI – wieczny słynący cudami obraz Matki Bożej Bazylianki. Foremna i okazała bryła budynku, a przede wszystkim dwie 56-metrowe wieże górują nad okolicą i są doskonale widoczne z dużej odległości.

W Muzeum Społecznym (założone w 1975 r.) możemy podziwiać zbiory etnograficzne Jana Dadury z terenu Lipska i okolicznych wsi. Posiada ono bogate zbiory etnograficzne. Znajdują się tu dawne narzędzia rolnicze i sprzęty gospodarstwa domowego, narzędzia tkackie, rybackie oraz łowieckie. Oddzielne sale poświęcono tradycjom pisankarskim i tkackim Lipska.

Lipsk jest ważnym ośrodkiem sztuki ludowej. Największą sławę zyskał dzięki pieczołowicie kultywowanym tradycjom pisankarskim, tkackim oraz plastyki obrzędowej.